farmers’ bank accounts भारत सरकारने २०१४ मध्ये प्रधानमंत्री जन धन योजना (पीएमजेडीवाय) सुरू केली, जी देशातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांसाठी एक महत्वपूर्ण आर्थिक समावेशन उपक्रम आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश प्रत्येक कुटुंबाला बँकिंग सुविधांशी जोडणे आणि त्यांना विविध आर्थिक सेवा उपलब्ध करून देणे हा आहे. स्टेट बँक ऑफ इंडिया (एसबीआय) या योजनेची अंमलबजावणी करणाऱ्या प्रमुख बँकांपैकी एक आहे.
विमा संरक्षण लाभांचे महत्वपूर्ण वैशिष्ट्ये:
१. रुपे कार्ड विमा संरक्षण:
- जन धन खातेधारकांना एसबीआय रुपे कार्ड दिले जाते
- या कार्डासोबत २ लाख रुपयांपर्यंतचे अपघात विमा संरक्षण मिळते
- हे संरक्षण देशांतर्गत आणि देशाबाहेरील वैयक्तिक अपघातांना कव्हर करते
२. विमा संरक्षणाच्या पात्रतेचे निकष:
- खातेधारकाकडे सक्रिय जन धन खाते असणे आवश्यक आहे
- रुपे कार्ड नियमित वापरात असणे महत्वाचे आहे
- खाते सक्रिय स्थितीत ठेवण्यासाठी किमान शिल्लक राखणे आवश्यक आहे
३. विमा संरक्षणाचे दोन वर्गीकरण: अ) २८ ऑगस्ट २०१८ पूर्वी उघडलेली खाती:
- १ लाख रुपयांपर्यंतचे अपघात विमा संरक्षण
- मूळ जन धन योजनेअंतर्गत नोंदणीकृत खातेधारकांसाठी
ब) २८ ऑगस्ट २०१८ नंतर उघडलेली खाती:
हे पण वाचा:
बांधकाम कामगारांना आजपासून मिळणार १ लाख रुपये! पहा अर्ज प्रक्रिया Construction workers will
- २ लाख रुपयांपर्यंतचे वाढीव अपघात विमा संरक्षण
- नवीन नोंदणीकृत खातेधारकांसाठी उपलब्ध
४. रुपे कार्डाची वैशिष्ट्ये आणि फायदे:
- रोख रक्कम काढण्याची सुविधा
- पॉइंट ऑफ सेल (पीओएस) खरेदीसाठी वापर
- ऑनलाइन व्यवहारांसाठी सुरक्षित पर्याय
- देशभरातील एटीएममध्ये वापर करता येणे
- व्यवहारांसाठी कमी सेवा शुल्क
५. खाते व्यवस्थापनासाठी महत्वाचे मुद्दे:
- नियमित खाते व्यवहार महत्वाचे
- किमान शिल्लक राखणे आवश्यक
- पासबुक अद्ययावत ठेवणे
- मोबाइल नंबर लिंक करणे
- आधार कार्ड जोडणी करणे
६. अतिरिक्त लाभ आणि सुविधा:
- ओव्हरड्राफ्ट सुविधा उपलब्धता
- थेट लाभ हस्तांतरण (डीबीटी) सुविधा
- पेन्शन योजनांशी जोडणी
- विमा योजनांमध्ये सहभाग
- डिजिटल बँकिंग सुविधा
७. महत्वाच्या सूचना आणि सावधानता:
- बँक कधीही थेट खात्यात पैसे जमा करत नाही
- कोणत्याही अज्ञात लिंक्सवर क्लिक करू नये
- खाते माहिती गोपनीय ठेवावी
- पासवर्ड आणि पिन सुरक्षित ठेवावे
- संशयास्पद व्यवहारांची तात्काळ माहिती द्यावी
८. विमा दावा प्रक्रिया:
- अपघाताची तात्काळ नोंद करणे
- आवश्यक कागदपत्रे जमा करणे
- बँक शाखेशी संपर्क साधणे
- पोलीस अहवाल प्राप्त करणे
- वैद्यकीय कागदपत्रे सादर करणे
९. डिजिटल बँकिंग सुरक्षा:
हे पण वाचा:
या महिलांना मिळणार मोफत शिलाई मशीन आत्ताच पहा अर्ज प्रक्रिया sewing machines application process
- नियमित पासवर्ड बदल
- दोन-स्तरीय प्रमाणीकरण वापर
- मोबाइल बँकिंग ऍप अद्ययावत ठेवणे
- सार्वजनिक वायफाय टाळणे
- व्यवहारांची नियमित तपासणी
१०. ग्राहक सेवा आणि तक्रार निवारण:
- २४x७ टोल-फ्री हेल्पलाइन
- ऑनलाइन तक्रार नोंदणी व्यवस्था
- शाखा स्तरावरील समस्या निराकरण
- बँकिंग लोकपाल योजना
- ग्राहक संरक्षण धोरण
प्रधानमंत्री जन धन योजना ही केवळ बँकिंग सुविधा नसून, आर्थिक सुरक्षा आणि समावेशनाचे एक महत्वपूर्ण साधन आहे. विमा संरक्षणासारख्या लाभांमुळे खातेधारकांना आर्थिक सुरक्षा मिळते. मात्र, खातेधारकांनी कोणत्याही खोट्या माहिती किंवा आश्वासनांपासून सावध राहणे महत्वाचे आहे. बँक कधीही थेट खात्यात मोठी रक्कम जमा करत नाही किंवा अशा प्रकारची आश्वासने देत नाही.
