Lek ladaki Yojana महाराष्ट्र राज्य सरकारने मुलींच्या सर्वांगीण विकासासाठी आणि त्यांच्या सक्षमीकरणासाठी एक महत्त्वाकांक्षी योजना सुरू केली आहे – लेक लाडकी योजना. ही योजना एप्रिल 2023 पासून कार्यान्वित झाली असून, याद्वारे गरीब कुटुंबातील मुलींना जन्मापासून ते अठरा वर्षांपर्यंत एक लाख एक हजार रुपयांचे आर्थिक सहाय्य दिले जाणार आहे.
या योजनेचे प्रमुख उद्दिष्ट म्हणजे स्त्रीभ्रूण हत्येला आळा घालणे आणि मुलींच्या जन्मदरात वाढ करणे. समाजात मुलींच्या जन्माचे स्वागत व्हावे आणि त्यांच्या शिक्षणाला प्रोत्साहन मिळावे, या उद्देशाने ही योजना आखण्यात आली आहे. महिला व बाल कल्याण विभागाने राबवलेल्या या योजनेमुळे मुलींच्या शैक्षणिक, आरोग्यविषयक आणि सामाजिक विकासाला चालना मिळणार आहे.
पात्रता
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- लाभार्थी कुटुंबाकडे पिवळे किंवा केशरी रेशन कार्ड असणे आवश्यक आहे
- एप्रिल 2023 नंतर जन्माला आलेल्या मुली या योजनेसाठी पात्र आहेत
- एका कुटुंबातील एक किंवा दोन मुलींना या योजनेचा लाभ मिळू शकतो
- जर कुटुंबात एक मुलगा आणि एक मुलगी असेल, तर मुलीला या योजनेचा लाभ मिळतो
आर्थिक लाभाचे टप्पे
योजनेअंतर्गत मिळणारे आर्थिक सहाय्य खालीलप्रमाणे टप्प्याटप्प्याने दिले जाते:
- मुलीच्या जन्मानंतर – 5,000 रुपये
- पहिलीत प्रवेश घेतल्यानंतर – 6,000 रुपये
- सहावीत प्रवेश घेतल्यानंतर – 7,000 रुपये
- अकरावीत प्रवेश घेतल्यानंतर – 8,000 रुपये
- वयाची 18 वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर – 75,000 रुपये
अर्ज प्रक्रिया
योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया सोपी ठेवण्यात आली आहे:
- ग्रामीण भागात अंगणवाडी सेविका किंवा पर्यवेक्षिका यांच्याकडे अर्ज करता येतो
- शहरी भागात अंगणवाडी सेविका किंवा मुख्य सेविकांकडे अर्ज सादर करावा
- अर्जाची पडताळणी बाल विकास प्रकल्प अधिकाऱ्यांकडून केली जाते
- अंतिम मंजुरी महिला व बालकल्याण विभागाच्या मुख्य कार्यक्रम अधिकाऱ्यांकडून दिली जाते
आवश्यक कागदपत्रे
हे पण वाचा:
या शेतकऱ्यांना मिळणार सरकारी योजनांचे अनुदान आत्ताच पहा पात्र शेतकऱ्यांच्या याद्या government scheme
अर्जासोबत खालील कागदपत्रे सादर करणे आवश्यक आहे:
- पालकांचे आधार कार्ड
- कुटुंबाचे राशन कार्ड (पिवळे/केशरी)
- मुलीचे जन्म प्रमाणपत्र
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो
योजनेचे सामाजिक महत्त्व
लेक लाडकी योजना केवळ आर्थिक मदतीपुरती मर्यादित नाही. या योजनेमुळे अनेक सामाजिक फायदे होतील:
हे पण वाचा:
शेतकऱ्यांचे 3 लाख रुपयांचे कर्जमाफ कर्जमाफी योजनेच्या नवीन याद्या जाहीर! Farmers’ loan waiver
- मुलींच्या शिक्षणाला प्रोत्साहन मिळेल
- कौटुंबिक स्तरावर मुलींच्या शिक्षणाला प्राधान्य दिले जाईल
- मुलींचे आरोग्य आणि पोषण यांकडे विशेष लक्ष दिले जाईल
- समाजात मुलींच्या जन्माचे स्वागत केले जाईल
- स्त्री-पुरुष समानतेला चालना मिळेल
योजनेला आतापर्यंत चांगला प्रतिसाद मिळत आहे. पुणे जिल्ह्यात 5,400 हून अधिक अर्ज मंजूर करण्यात आले असून, या मुलींच्या बँक खात्यात पहिल्या टप्प्यातील रक्कम जमा करण्यात आली आहे. या योजनेमुळे मुलींच्या शिक्षणाला आणि विकासाला नवी दिशा मिळणार आहे.
लेक लाडकी योजना ही महाराष्ट्र शासनाची एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे, जी मुलींच्या सर्वांगीण विकासासाठी आणि त्यांच्या सक्षमीकरणासाठी महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे. या योजनेमुळे मुलींचा जन्मदर वाढेल, त्यांचे शिक्षण सुरक्षित होईल आणि त्या आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनतील.
