benefits of PM Kisan शेतकऱ्यांच्या कल्याणासाठी केंद्र सरकारने सुरू केलेली पीएम किसान सन्मान निधी योजना आता नव्या टप्प्यात प्रवेश करत आहे. २०१९ च्या लोकसभा निवडणुकीपूर्वी जाहीर झालेल्या या योजनेने आतापर्यंत देशभरातील सुमारे ११ कोटी शेतकऱ्यांना लाभान्वित केले आहे. या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना वार्षिक ६००० रुपये तीन हप्त्यांमध्ये दिले जातात. आतापर्यंत १८ हप्त्यांमध्ये ३.४६ लाख कोटी रुपयांची रक्कम थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात जमा करण्यात आली आहे.
नवीन नियमांनुसार महत्त्वाचे बदल
केंद्र सरकारने आता या योजनेत काही महत्त्वाचे बदल केले आहेत. डिसेंबर २०२४ पासून लागू होणाऱ्या नव्या नियमांनुसार, फक्त नोंदणीकृत शेतकऱ्यांनाच या योजनेचा लाभ मिळणार आहे. यासाठी शेतकऱ्यांना अॅग्रीस्टॅकवर फार्मर रजिस्ट्री करणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. नवीन नोंदणीसाठी फार्मर आयडी आवश्यक असून, ३१ जानेवारी २०२५ ही नोंदणीची अंतिम मुदत ठेवण्यात आली आहे.
१९ व्या हप्त्याची वैशिष्ट्ये
येत्या हप्त्यात प्रत्येक पात्र शेतकऱ्याला २००० रुपये मिळणार आहेत. मात्र यासाठी नवीन नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे. १८ व्या हप्त्यात ९.५८ कोटी शेतकऱ्यांच्या खात्यात रक्कम जमा करण्यात आली होती. गेल्या हप्त्याचे वितरण ५ ऑक्टोबर २०२४ रोजी महाराष्ट्रातील वाशिम जिल्ह्यात आयोजित विशेष कार्यक्रमाद्वारे करण्यात आले होते.
नोंदणीचे महत्त्व आणि उद्दिष्टे
हे पण वाचा:
या शेतकऱ्यांना मिळणार सरकारी योजनांचे अनुदान आत्ताच पहा पात्र शेतकऱ्यांच्या याद्या government scheme
नव्या नोंदणी प्रक्रियेमागील मुख्य उद्दिष्ट म्हणजे शेतकऱ्यांकडील जमिनीची अचूक माहिती संकलित करणे. यामुळे जमीन धारणा क्षेत्रावर आधारित लाभ योग्य लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचवणे सुलभ होणार आहे. या माहितीच्या आधारे योजनेची अंमलबजावणी अधिक पारदर्शक आणि प्रभावी होईल.
महाराष्ट्रातील विशेष योजना
महाराष्ट्र सरकारने केंद्राच्या धर्तीवर नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना सुरू केली आहे. या योजनेंतर्गत राज्यातील शेतकऱ्यांना वार्षिक अतिरिक्त ६००० रुपये दिले जातात. याचा अर्थ महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना केंद्र आणि राज्य सरकारच्या योजनांमधून एकूण वार्षिक १२००० रुपयांचा लाभ मिळतो.
हे पण वाचा:
शेतकऱ्यांचे 3 लाख रुपयांचे कर्जमाफ कर्जमाफी योजनेच्या नवीन याद्या जाहीर! Farmers’ loan waiver
योजनेची यशस्विता
गेल्या पाच वर्षांत या योजनेने लक्षणीय यश मिळवले आहे. सुरुवातीपासून सहभागी असलेल्या शेतकऱ्यांना आतापर्यंत ३६००० रुपयांचा लाभ मिळाला आहे. डीबीटी (थेट लाभ हस्तांतरण) पद्धतीमुळे रक्कम थेट लाभार्थ्यांच्या खात्यात जमा होते, ज्यामुळे मध्यस्थांची गरज नाही आणि भ्रष्टाचाराची शक्यता कमी होते.
नोंदणी प्रक्रियेसाठी महत्त्वाची माहिती
- शेतकऱ्यांना अॅग्रीस्टॅक पोर्टलवर नोंदणी करणे आवश्यक आहे
- नवीन नोंदणीसाठी फार्मर आयडी अनिवार्य आहे
- ३१ जानेवारी २०२५ पर्यंत नोंदणी करणे आवश्यक
- नोंदणी न केल्यास १९ व्या हप्त्याची रक्कम मिळणार नाही
या योजनेच्या माध्यमातून केंद्र सरकार शेतकऱ्यांना आर्थिक सक्षम करण्याचा प्रयत्न करत आहे. नवीन नोंदणी प्रक्रियेमुळे योजनेची अंमलबजावणी अधिक सुव्यवस्थित होईल आणि योग्य लाभार्थ्यांपर्यंत मदत पोहोचेल. शेतकऱ्यांनी मुदतीत नोंदणी करून या योजनेचा लाभ घ्यावा, असे आवाहन कृषी विभागाकडून करण्यात येत आहे.
पीएम किसान सन्मान निधी योजना ही शेतकऱ्यांसाठी वरदान ठरली आहे. नव्या नियमांची अंमलबजावणी योजनेच्या प्रभावी कार्यान्वयनासाठी महत्त्वाची आहे. शेतकऱ्यांनी नवीन नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करून योजनेचा लाभ घ्यावा. केंद्र आणि राज्य सरकारच्या प्रयत्नांमुळे शेतकऱ्यांना मिळणारी आर्थिक मदत त्यांच्या आर्थिक स्थैर्यासाठी महत्त्वाची ठरत आहे.
