post office scheme भारतीय पोस्ट ऑफिसची आरडी (रिकरिंग डिपॉझिट) योजना ही सर्वसामान्य नागरिकांसाठी एक आदर्श बचत योजना म्हणून ओळखली जाते. या योजनेचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे कमी गुंतवणुकीतून नियमित बचतीची सवय लागते आणि आकर्षक परतावा मिळतो. आज आपण या योजनेची सविस्तर माहिती जाणून घेऊया.
योजनेची ठळक वैशिष्ट्ये:
पोस्ट ऑफिस आरडी योजना ही भारत सरकारची एक विश्वसनीय बचत योजना आहे. सध्या या योजनेत ६.७ टक्के वार्षिक व्याजदर दिला जात आहे. गुंतवणूकदारांना दरमहा किमान १०० रुपयांपासून ते त्यांच्या क्षमतेनुसार अधिक रकमेची गुंतवणूक करता येते. या योजनेची मुदत ५ वर्षांची असून, या कालावधीत नियमित मासिक हप्ते भरणे आवश्यक आहे.
हे पण वाचा:
राज्य सरकारचे महिलांना आवाहन, बँक खात्यात सातवा हफ्ता जमा झालाय, आत्ताच चेक करा खाते seventh week’s salary
गुंतवणुकीचे उदाहरण:
आपण एक सोपे उदाहरण पाहू. जर एखादी व्यक्ती दरमहा ३०० रुपये या योजनेत गुंतवत असेल, तर पाच वर्षांत त्याची एकूण गुंतवणूक १८,००० रुपये होईल (३०० रुपये x १२ महिने x ५ वर्षे). या रकमेवर ६.७ टक्के व्याजदराने त्याला ३,४१० रुपये व्याज मिळेल. म्हणजेच मॅच्युरिटीच्या वेळी त्याला एकूण २१,४१० रुपये मिळतील.
खाते उघडण्याची प्रक्रिया:
हे पण वाचा:
लाडकी बहीण योजना कायमस्वरूपी सुरूच राहणार एकनाथ शिंदेची घोषणा Ladki Bahin scheme continue
१. नजीकच्या पोस्ट ऑफिसला भेट द्या २. आरडी खाते उघडण्यासाठी अर्ज फॉर्म भरा ३. आवश्यक कागदपत्रे सादर करा (ओळखपत्र, पत्ता पुरावा, फोटो) ४. प्रारंभिक रक्कम भरा ५. पासबुक प्राप्त करा
आवश्यक कागदपत्रे:
- वैध फोटो ओळखपत्र (आधार कार्ड/पॅन कार्ड/मतदान ओळखपत्र)
- राहण्याच्या पत्त्याचा पुरावा
- जन्मतारखेचा पुरावा
- अलीकडील पासपोर्ट साईज फोटो
योजनेचे फायदे:
१. सुरक्षित गुंतवणूक: भारत सरकारची हमी असल्याने ही योजना पूर्णपणे सुरक्षित आहे.
२. नियमित बचतीची सवय: दरमहा ठराविक रक्कम गुंतवल्याने बचतीची चांगली सवय लागते.
३. आकर्षक व्याजदर: बँकेच्या साध्या बचत खात्यापेक्षा जास्त व्याजदर मिळतो.
४. लवचिक गुंतवणूक: गुंतवणूकदार त्यांच्या आर्थिक क्षमतेनुसार रक्कम निवडू शकतात.
५. कर लाभ: आयकर कायद्यांतर्गत विशिष्ट मर्यादेपर्यंत कर सवलत उपलब्ध.
महत्त्वाच्या अटी व शर्ती:
- खाते एकल किंवा संयुक्त नावाने उघडता येते
- वयाची अट नाही, अज्ञान व्यक्तींच्या नावेही खाते उघडता येते
- एका व्यक्तीस एकापेक्षा जास्त खाती उघडता येतात
- मासिक हप्ता थकल्यास दंड आकारला जातो
- खाते कालावधीपूर्वी बंद करता येते, मात्र त्यासाठी दंड भरावा लागतो
वेळेआधी पैसे काढण्याची सुविधा:
आरडी योजनेत गुंतवणूक केलेले पैसे मुदतपूर्वी काढण्याची सुविधाही उपलब्ध आहे. मात्र यासाठी काही अटी आहेत:
- २ वर्षांपूर्वी खाते बंद केल्यास व्याज मिळत नाही
- २-३ वर्षांदरम्यान बंद केल्यास कमी व्याजदर मिळतो
- ३ वर्षांनंतर बंद केल्यास नियमित व्याजदराच्या २% कमी व्याज मिळते
विशेष सूचना:
हे पण वाचा:
लाभार्थी महिलेच्या खात्यात जानेवारीचे 1,500 रुपये जमा होण्यास सुरुवात beneficiary woman’s account
- मासिक हप्ता नियमित भरणे महत्त्वाचे आहे
- हप्ता भरण्यास उशीर झाल्यास दंड भरावा लागतो
- आधार क्रमांक लिंक करणे आवश्यक आहे
- पासबुक अद्ययावत ठेवणे महत्त्वाचे
पोस्ट ऑफिस आरडी योजना ही लहान बचतदारांसाठी एक उत्तम पर्याय आहे. सरकारी हमी, आकर्षक व्याजदर आणि नियमित बचतीची सवय या तिन्ही गोष्टी एकाच योजनेत मिळतात. विशेषतः मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी ही योजना फायदेशीर ठरू शकते. मात्र गुंतवणूक करण्यापूर्वी सर्व अटी व शर्ती समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. तसेच आपल्या आर्थिक क्षमतेनुसार योग्य त्या रकमेची निवड करावी, जेणेकरून भविष्यात हप्ते भरण्यात अडचण येणार नाही.
ही योजना केवळ पैशांची बचत करण्यासाठीच नव्हे तर भविष्यातील आर्थिक गरजांसाठी एक मजबूत पाया तयार करण्यास मदत करते. नियमित बचतीची सवय लागल्याने आर्थिक शिस्त येते आणि दीर्घकालीन आर्थिक नियोजन करणे सोपे जाते.
