Big changes in EPFO कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी संघटना (EPFO) ने 2025 च्या सुरुवातीलाच अनेक महत्त्वपूर्ण बदल जाहीर केले आहेत. या बदलांमुळे देशभरातील लाखो कर्मचारी आणि पेन्शनधारकांना मोठा दिलासा मिळणार आहे. या सुधारणांमध्ये प्रामुख्याने ऑनलाइन प्रोफाइल अपडेट, पीएफ हस्तांतरण प्रक्रिया, नवीन पेन्शन पेमेंट सिस्टम आणि उच्च पेन्शनसाठीची मार्गदर्शक तत्त्वे यांचा समावेश आहे. या सर्व बदलांचा सविस्तर आढावा घेऊयात.
सदस्य प्रोफाइल अपडेट प्रक्रियेतील सुलभता
ईपीएफओने सदस्यांच्या प्रोफाइल अपडेटची प्रक्रिया अतिशय सोपी केली आहे. आता ज्या सदस्यांचे युनिव्हर्सल अकाउंट नंबर (UAN) आधार कार्डशी जोडलेले आहेत, ते आपले वैयक्तिक तपशील स्वतः अपडेट करू शकतात.
हे पण वाचा:
बँक खात्यात ठेवता येणार मिनिमम एवढी रक्कम RBI ने लागू केले हे नवीन नियम minimum bank account
यामध्ये नाव, जन्मतारीख, लिंग, राष्ट्रीयत्व, वैवाहिक स्थिती आणि नोकरीच्या तारखांचा समावेश आहे. विशेष म्हणजे 1 ऑक्टोबर 2017 नंतर जारी झालेल्या UAN साठी कोणत्याही कागदपत्रांची आवश्यकता नाही. मात्र त्यापूर्वीच्या UAN धारकांना काही प्रकरणांमध्ये नियोक्त्याची पडताळणी आवश्यक असू शकते.
पीएफ हस्तांतरणातील सुधारणा
पीएफ खात्याचे हस्तांतरण करणे आता अधिक सोपे झाले आहे. 15 जानेवारी 2025 पासून लागू झालेल्या नवीन नियमांनुसार, बरेच ऑनलाइन हस्तांतरण अर्ज आता पूर्वीच्या किंवा सध्याच्या नियोक्त्याच्या मंजुरीशिवाय पूर्ण करता येतील. यामुळे नोकरी बदलताना होणारा विलंब आणि त्रास कमी होणार आहे.
संयुक्त घोषणा प्रक्रियेतील बदल
16 जानेवारी 2025 रोजी ईपीएफओने संयुक्त घोषणा प्रक्रियेसंदर्भात नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. यानुसार आधारशी जोडलेल्या UAN साठी 1 ऑक्टोबर 2017 नंतरचे अर्ज ऑनलाइन पद्धतीने करता येतील. मात्र जुने UAN किंवा आधारशी न जोडलेले UAN असलेल्या व्यक्तींना प्रत्यक्ष अर्ज करावा लागेल.
केंद्रीकृत पेन्शन पेमेंट सिस्टम (CPPS)
2025 मधील सर्वात महत्त्वाची सुधारणा म्हणजे केंद्रीकृत पेन्शन पेमेंट सिस्टम (CPPS) ची सुरुवात. 1 जानेवारी 2025 पासून सुरू झालेल्या या नवीन व्यवस्थेमुळे पेन्शन वितरण प्रक्रिया अधिक सुलभ झाली आहे. आता नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) च्या माध्यमातून कोणत्याही बँक खात्यात थेट पेन्शन जमा केले जाऊ शकते. नवीन पेन्शन मंजुरीसाठी मात्र आधार नोंदणी अनिवार्य करण्यात आली आहे.
उच्च निवृत्तिवेतनासाठी नवी मार्गदर्शक तत्त्वे
ईपीएफओने उच्च पेन्शनसंदर्भात स्पष्ट धोरणात्मक मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. या नियमांमुळे सर्व पेन्शनधारकांसाठी पेन्शनच्या गणनेत समानता राहील. शिवाय निवृत्तिवेतन आणि थकबाकी वसुलीसाठी स्वतंत्र कार्यपद्धती निश्चित करण्यात आली आहे. यामुळे पेन्शनधारकांना त्यांच्या हक्काचे पैसे वेळेत मिळण्यास मदत होईल.
या सुधारणांचे महत्त्व
केंद्रीय गृहमंत्री अमित शाह यांनी या सुधारणांचे स्वागत करताना म्हटले की, “ईपीएफओच्या या सुधारणांमुळे लाखो कर्मचारी आणि पेन्शनधारकांना फायदा होणार आहे. या बदलांमुळे केवळ प्रक्रिया सुलभ होणार नाही, तर पारदर्शकता आणि न्याय देखील सुनिश्चित होईल.”
या सर्व सुधारणांचा एकत्रित विचार करता, ईपीएफओने डिजिटल युगाला अनुसरून महत्त्वपूर्ण पाऊले उचलली आहेत. यामुळे:
- कर्मचाऱ्यांना त्यांची माहिती सहज अपडेट करता येईल
- नोकरी बदलताना पीएफ हस्तांतरण प्रक्रिया जलद होईल
- पेन्शन वितरण व्यवस्था अधिक कार्यक्षम होईल
- उच्च पेन्शनसाठी स्पष्ट मार्गदर्शक तत्त्वे उपलब्ध होतील
- डिजिटल व्यवहारांना प्राधान्य मिळेल
सर्व कर्मचाऱ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
- आपला UAN आधारशी जोडणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे
- ऑनलाइन सेवांचा जास्तीत जास्त वापर करावा
- प्रोफाइल नियमितपणे अपडेट करावे
- पेन्शनसाठी आधार नोंदणी अनिवार्य आहे
- कोणत्याही अडचणी आल्यास ईपीएफओच्या हेल्पलाइनशी संपर्क साधावा
ईपीएफओच्या या नवीन सुधारणा भारतीय कामगार वर्गासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. डिजिटलायझेशन आणि प्रक्रिया सुलभीकरणामुळे कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या भविष्य निर्वाह निधी आणि पेन्शनशी संबंधित सेवा सहज आणि जलद मिळू शकतील. या सुधारणांमुळे प्रशासकीय कामकाजात पारदर्शकता वाढेल आणि कर्मचाऱ्यांचा वेळ आणि पैसा वाचेल.
