Ladki Bahin Yojana lists महाराष्ट्र राज्यात गरजू व्यक्तींसाठी विविध कल्याणकारी योजना राबवल्या जात आहेत. त्यापैकी संजय गांधी निराधार योजना आणि मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना या दोन महत्वपूर्ण योजना आहेत. मात्र, सध्या या दोन्ही योजनांच्या लाभार्थींबाबत काही महत्वपूर्ण बदल होत आहेत, ज्याची माहिती सर्व लाभार्थींनी जाणून घेणे आवश्यक आहे.
संजय गांधी निराधार योजनेचे स्वरूप संजय गांधी निराधार योजना ही राज्यातील अनेक गरजू घटकांसाठी महत्वपूर्ण योजना आहे. या योजनेंतर्गत निराधार व्यक्ती, अंध, दिव्यांग, अनाथ मुले, गंभीर आजारी व्यक्ती, घटस्फोटित किंवा दुर्लक्षित महिला, अत्याचारग्रस्त महिला आणि तृतीयपंथी व्यक्तींना आर्थिक मदत दिली जाते. या योजनेचा लाभ घेणाऱ्या व्यक्तींना दरमहा ठराविक रक्कम अनुदान स्वरूपात दिली जाते.
वयोमर्यादा आणि योजनांतर्गत बदल या योजनेतील एक महत्वपूर्ण तरतूद म्हणजे जेव्हा लाभार्थी ६५ वर्षांचे होतात, तेव्हा त्यांना श्रावणबाळ योजना, राज्य निवृत्तीवेतन योजना किंवा इंदिरा गांधी राष्ट्रीय वृद्धापकाळ निवृत्तीवेतन योजनेमध्ये स्थानांतरित केले जाते. हा बदल लाभार्थींच्या हिताचा विचार करून केला जातो.
लाडकी बहीण योजनेशी संबंधित गुंतागुंत नुकतीच सुरू झालेली मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना ही महिलांसाठी एक महत्वाकांक्षी योजना आहे. मात्र, यात एक महत्वपूर्ण अट आहे – जी महिला संजय गांधी निराधार योजनेचा लाभ घेत आहे, तिला लाडकी बहीण योजनेचा लाभ घेता येणार नाही. म्हणजेच, एका व्यक्तीला केवळ एकाच योजनेचा लाभ घेता येईल.
सध्याची परिस्थिती आणि आव्हाने सध्या अनेक महिला लाभार्थींना अनुदान नियमित मिळत नसल्याने त्यांना आर्थिक अडचणींना सामोरे जावे लागत आहे. विशेषतः लाडकी बहीण योजनेसाठी अर्ज केलेल्या अनेक महिला अजूनही लाभापासून वंचित आहेत. त्यांच्या बँक खात्यात अनुदान कधी जमा होईल याची त्या प्रतीक्षा करत आहेत.
कागदपत्रांची छाननी आणि पुढील कारवाई प्रशासनाने आता दोन्ही योजनांच्या लाभार्थींची कागदपत्रे तपासण्याचे काम सुरू केले आहे. यामागील प्रमुख कारणे: १. बोगस लाभार्थींना शोधून काढणे २. एकाच व्यक्तीने दोन्ही योजनांचा लाभ घेतला आहे का हे तपासणे ३. योग्य लाभार्थींनाच योजनेचा लाभ मिळतो आहे का याची खातरजमा करणे
महत्वपूर्ण सूचना आणि पुढील पावले
- ज्या महिलांनी महसूल विभागाकडे आवश्यक कागदपत्रे जमा केलेली नाहीत, त्यांचे अनुदान बंद होण्याची शक्यता आहे.
- फेब्रुवारीपासून दोन्ही योजनांचा एकाच वेळी लाभ घेणाऱ्या महिलांचे अनुदान बंद होण्याची शक्यता आहे.
- अनेक महिलांनी स्वतःहून एका योजनेचा अर्ज मागे घेण्यासाठी प्रशासनाकडे निवेदन दिले आहे.
लाभार्थींसाठी महत्वपूर्ण सूचना १. सर्व आवश्यक कागदपत्रे तात्काळ जमा करावीत २. दोन्ही योजनांचा लाभ घेत असल्यास एका योजनेचा लाभ स्वेच्छेने सोडण्याचा विचार करावा ३. प्रशासनाच्या सूचनांचे काटेकोर पालन करावे ४. कागदपत्रांची वेळोवेळी पडताळणी करून घ्यावी
शासन या योजनांच्या माध्यमातून जास्तीत जास्त गरजू लोकांपर्यंत पोहोचण्याचा प्रयत्न करत आहे. मात्र, योजनांचा गैरवापर टाळण्यासाठी आणि योग्य लाभार्थींपर्यंत लाभ पोहोचवण्यासाठी ही छाननी प्रक्रिया महत्वपूर्ण आहे. यामुळे एकूणच योजनांची अंमलबजावणी अधिक पारदर्शक आणि प्रभावी होईल.
हे पण वाचा:
कर्मचाऱ्यांच्या महागाई भत्यात 3% वाढ, केंद्र सरकारचा मोठा निर्णय dearness allowance of employees
संजय गांधी निराधार योजना आणि लाडकी बहीण योजना या दोन्ही योजना समाजातील गरजू घटकांसाठी महत्वपूर्ण आहेत. मात्र, त्यांचा योग्य वापर होणे तितकेच महत्वाचे आहे. प्रशासनाने सुरू केलेली छाननी प्रक्रिया ही योजनांच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी एक महत्वपूर्ण पाऊल आहे. लाभार्थींनी या प्रक्रियेत सहकार्य करणे आणि नियमांचे पालन करणे अपेक्षित आहे.