get a scholarship महाराष्ट्र शासनाने विद्यार्थ्यांच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. ज्ञानज्योती सावित्रीबाई फुले आधार योजनेद्वारे, राज्यातील विशेष मागास प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणासाठी मोलाचा आर्थिक आधार मिळणार आहे. या योजनेअंतर्गत पात्र विद्यार्थ्यांना वार्षिक ६०,००० रुपयांची मदत मिळणार आहे.
बहुजन कल्याण विभागाने डिसेंबर २०२३ मध्ये ही योजना सुरू केली. आदिवासी विकास विभागाची स्वयंम आणि सामाजिक न्याय व विशेष साहाय्य विभागाची स्वाधार या योजनांच्या धर्तीवर ही योजना आखण्यात आली आहे. विशेष मागास प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणासाठी अन्य जिल्ह्यांत जावे लागते, त्यांच्या निवास आणि भोजनाची व्यवस्था व्हावी हा या योजनेमागील मुख्य उद्देश आहे.
आर्थिक लाभाचे विभाजन
योजनेअंतर्गत मिळणारी वार्षिक ६०,००० रुपयांची रक्कम पुढीलप्रमाणे विभागली जाते:
- भोजन भत्ता: ३२,००० रुपये
- निवास भत्ता: २०,००० रुपये
- निर्वाह भत्ता: ८,००० रुपये
पात्रते
योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- विद्यार्थी महाराष्ट्राचा रहिवासी असावा
- वसतिगृह प्रवेशास पात्र असावा, मात्र प्रवेश न मिळालेला असावा
- शैक्षणिक संस्था असलेल्या शहर/जिल्ह्याचा रहिवासी नसावा
- इतर मागास प्रवर्ग, विमुक्त जाती, भटक्या जमाती किंवा विशेष मागास प्रवर्गाचा जातीचा दाखला असावा
- पालकांचे वार्षिक उत्पन्न २.५ ते ३ लाखांपर्यंत असावे
- १२ वी नंतरचे उच्च शिक्षण घेणारा असावा
- किमान ६० टक्के गुण असणे आवश्यक (महिला व दिव्यांग विद्यार्थ्यांसाठी ५० टक्के)
आरक्षणाची तरतूद
योजनेमध्ये विशेष गटांसाठी आरक्षण ठेवण्यात आले आहे:
- महिलांसाठी: ३० टक्के
- दिव्यांग विद्यार्थ्यांसाठी: ४ टक्के
अर्ज प्रक्रिया
अर्ज करण्यासाठी दोन पद्धती उपलब्ध आहेत:
ऑनलाईन पद्धत:
- अधिकृत वेबसाइट mahadbt.maharashtra.gov.in वर जा
- नवीन नोंदणी करा किंवा लॉगिन करा
- आवश्यक माहिती भरा
- सर्व कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा
- अर्ज सबमिट करा
ऑफलाईन पद्धत:
- जवळच्या समाज कल्याण कार्यालयात जा
- अर्ज फॉर्म घ्या
- सर्व माहिती भरा
- आवश्यक कागदपत्रे जोडा
- भरलेला अर्ज कार्यालयात जमा करा
आवश्यक कागदपत्रे
अर्जासोबत खालील कागदपत्रे जोडणे आवश्यक आहे:
- उत्पन्नाचा दाखला
- बँक पासबुक कॉपी
- १० वी आणि १२ वी मार्कशीट
- पासपोर्ट साईज फोटो
- आधार कार्ड
- जातीचा दाखला
- अधिवास प्रमाणपत्र
- भाड्याचे नोटरीकृत शपथपत्र
- शैक्षणिक संस्थेचा प्रवेश पुरावा
- विशेष श्रेणीसाठी संबंधित प्रमाणपत्रे (अनाथ/दिव्यांग)
योजनेचे फायदे
या योजनेमुळे विद्यार्थ्यांना अनेक फायदे होणार आहेत:
- आर्थिक दृष्ट्या मागास विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणाची संधी
- प्रत्येक जिल्ह्यातील सुमारे ६०० विद्यार्थ्यांना लाभ
- डीबीटीद्वारे थेट बँक खात्यात रक्कम जमा
- अभ्यास साहित्य खरेदीसाठी आर्थिक मदत
- निवास आणि भोजनाची चिंता दूर
महत्त्वाच्या सूचना
- अर्ज करताना सर्व माहिती अचूक भरा
- कागदपत्रे स्पष्ट आणि वाचनीय असावीत
- अर्जाची स्थिती नियमित तपासत रहा
- कोणत्याही शंकेसाठी समाज कल्याण कार्यालयाशी संपर्क साधा
- निकाल लागल्यानंतर बँक खात्याची माहिती अद्ययावत ठेवा
ज्ञानज्योती सावित्रीबाई फुले आधार योजना ही विद्यार्थ्यांच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. या योजनेमुळे आर्थिक अडचणींमुळे शिक्षणापासून वंचित राहणाऱ्या विद्यार्थ्यांना नक्कीच मदत होईल. विद्यार्थ्यांनी या संधीचा लाभ घेऊन आपले शैक्षणिक ध्येय साध्य करावे.