MSRTC Bus Ticket महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळाने (एसटी) नुकताच एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. उन्हाळी हंगामात प्रवाशांची संख्या मोठ्या प्रमाणात वाढत असतानाच एसटी महामंडळाने तिकीट दरात १० टक्के वाढ करण्याचा निर्णय जाहीर केला आहे. या निर्णयामुळे सर्वसामान्य प्रवाशांच्या खिशावर अतिरिक्त बोजा पडणार असून, विशेषतः उन्हाळी सुट्टीच्या काळात प्रवास करणाऱ्या नागरिकांना याचा मोठा फटका बसणार आहे.
हंगामी भाडेवाढीचे स्वरूप आणि कालावधी
एसटी महामंडळाने जाहीर केलेली ही भाडेवाढ तात्पुरत्या स्वरूपाची असून ती एप्रिल ते १५ जून २०२४ या कालावधीसाठी लागू राहणार आहे. महामंडळाने स्पष्ट केले आहे की या कालावधीनंतर तिकीट दर पूर्ववत करण्यात येतील. सध्या लोकसभा निवडणुकीची आचारसंहिता लागू असल्याने, या भाडेवाढीच्या प्रस्तावासाठी निवडणूक आयोगाची परवानगी घेणे आवश्यक आहे. ही प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतरच भाडेवाढ अंमलात येणार आहे.
हे पण वाचा:
या लोंकांचे राशन कार्ड बंद, आजपासून मिळणार नाही लाभ, आत्ताच करा हे काम people’s ration cards
उन्हाळी हंगामातील प्रवासी वर्दळीचे स्वरूप
उन्हाळ्याच्या सुट्यांमध्ये विद्यार्थी, पर्यटक आणि नोकरदार वर्ग मोठ्या प्रमाणात गावाकडे किंवा पर्यटन स्थळांवर प्रवास करतात. या काळात दररोज सरासरी ५५ लाख प्रवासी स्थलांतरित होत असून, स्थलांतरित होणाऱ्यांची एकूण संख्या १३,००० पर्यंत पोहोचते. देवदर्शन, कौटुंबिक भेटी आणि पर्यटनासाठी प्रवाशांची संख्या लक्षणीय वाढते. अशा परिस्थितीत भाडेवाढीचा निर्णय प्रवाशांसाठी अतिरिक्त आर्थिक भार ठरणार आहे.
भाडेवाढीमागील कारणे आणि आर्थिक निकड
एसटी महामंडळाकडून महसूल वाढीसाठी अशी हंगामी भाडेवाढ करण्यात येत आहे. या निर्णयामागील प्रमुख कारणांमध्ये वाहतूक खर्चात झालेली वाढ, इंधन दरवाढीचा परिणाम, महामंडळाचे आर्थिक नियोजन आणि प्रवासी सेवांच्या गुणवत्ता सुधारणेसाठी आवश्यक निधी यांचा समावेश आहे. २०१८ मध्ये देखील एसटी महामंडळाने दिवाळीच्या काळात २० टक्के भाडेवाढ केली होती. त्यावेळी डिझेलच्या वाढत्या किमती, कोरोना काळातील आर्थिक नुकसान आणि महामंडळाचे वाढते परिचालन खर्च यांमुळे भाडेवाढ करण्यात आली होती.
प्रवाशांवरील परिणाम आणि विविध गटांवरील प्रभाव
प्रस्तावित १० टक्के भाडेवाढीमुळे विशेषतः नियमित प्रवास करणारे नोकरदार वर्ग, शालेय-महाविद्यालयीन विद्यार्थी, गावाकडे जाणारे स्थलांतरित कामगार आणि पर्यटन व देवदर्शनासाठी प्रवास करणारे नागरिक यांच्यावर मोठा परिणाम होणार आहे. कुटुंबासह प्रवास करणाऱ्यांना जास्त खर्च करावा लागणार असून, विद्यार्थ्यांच्या पालकांवर अतिरिक्त आर्थिक ताण येणार आहे. दैनंदिन प्रवाशांच्या मासिक खर्चात देखील वाढ होणार आहे.
हे पण वाचा:
गाई म्हैस खरेदीसाठी शेतकऱ्यांना मिळणार ४ लाख रुपये सरकार कडून मदत purchasing cows and buffaloes
प्रशासकीय प्रक्रिया आणि आवश्यक मान्यता
भाडेवाढीच्या प्रस्तावासाठी विविध स्तरांवरील मान्यता आवश्यक आहे. यामध्ये राज्य परिवहन प्राधिकरणाची परवानगी, निवडणूक आयोगाची मान्यता आणि संबंधित विभागांची तांत्रिक मंजुरी यांचा समावेश आहे. सध्या लोकसभा निवडणुकीची आचारसंहिता लागू असल्याने, निवडणूक आयोगाची मान्यता घेणे अनिवार्य आहे.
उपलब्ध सवलती आणि पर्यायी व्यवस्था
हे पण वाचा:
फेब्रुवारीचा हफ्ता यादिवशी खात्यात जमा, महिलांना मिळणार 2,100 रुपये februvari ladki bahin
प्रवाशांसाठी काही सवलती व पर्यायी व्यवस्था उपलब्ध करून देण्यात आल्या आहेत. यामध्ये मासिक पास धारकांना विशेष सवलत, विद्यार्थी पास योजना, ज्येष्ठ नागरिक सवलत आणि विशेष सामूहिक प्रवास योजना यांचा समावेश आहे. या सवलतींमुळे काही प्रमाणात प्रवाशांना दिलासा मिळणार आहे.
एसटी ही महाराष्ट्रातील सर्वसामान्य जनतेची जीवनवाहिनी आहे. तिच्या भाडेवाढीचा निर्णय अत्यंत काळजीपूर्वक घेणे आवश्यक आहे. हंगामी स्वरूपाची ही भाडेवाढ असली तरी, उन्हाळी सुट्यांच्या काळात ती प्रवाशांसाठी अतिरिक्त आर्थिक भार ठरणार आहे.
महामंडळाने प्रवाशांच्या सोयीसाठी अधिक सवलती जाहीर करणे आणि सेवांच्या गुणवत्तेत सुधारणा करणे गरजेचे आहे. तसेच भविष्यात अशा भाडेवाढीचे निर्णय घेताना सर्वसामान्य प्रवाशांच्या हिताचा विचार करणे महत्त्वाचे आहे.
हे पण वाचा:
जिओने आणले 200 रुपयांपेक्षा स्वस्त रिचार्ज प्लॅन, तुम्हाला मिळणार या सुविधा मोफत recharge plan
एसटी महामंडळाने या भाडेवाढीबरोबरच प्रवासी सुविधांमध्ये वाढ करणे, बसेसची देखभाल आणि दुरुस्ती यावर विशेष लक्ष देणे आणि प्रवाशांना अधिक चांगल्या सेवा देण्याचा प्रयत्न करणे आवश्यक आहे.