bank accounts new update
आधुनिक डिजिटल युगात बँकिंग क्षेत्र झपाट्याने बदलत आहे. ग्राहकांच्या बदलत्या गरजा आणि तंत्रज्ञानाच्या विकासामुळे बँका त्यांच्या सेवा आणि नियमांमध्ये सातत्याने बदल करत असतात. याच पार्श्वभूमीवर, भारतातील दोन प्रमुख बँका – येस बँक आणि आयसीआयसीआय बँक यांनी त्यांच्या नियमांमध्ये महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत. हे बदल 1 मे 2024 पासून अंमलात आले आहेत.
येस बँकेचे नवीन नियम: येस बँकेने आपल्या विविध बचत खात्यांसाठी किमान शिल्लक रकमेच्या मर्यादेत लक्षणीय बदल केले आहेत. प्रोमॅक्स खात्यासाठी किमान सरासरी शिल्लक रक्कम 50,000 रुपये निश्चित करण्यात आली आहे. याशिवाय, बँकेने प्रो प्लस एस एस बचत खात्यासाठी किमान शिल्लक 25,000 रुपये ठेवली आहे, तर या खात्यासाठी शुल्काची कमाल मर्यादा 750 रुपये निश्चित करण्यात आली आहे.
बचत खाते प्रो या श्रेणीमध्ये किमान शिल्लक 10,000 रुपये ठेवणे आवश्यक आहे. या खात्यासाठीही शुल्काची कमाल मर्यादा 750 रुपये निर्धारित करण्यात आली आहे. बँकेने काही विशिष्ट प्रकारची खाती बंद करण्याचाही निर्णय घेतला आहे. यामध्ये बचत एक्सक्लुसिव खाते आणि येस सेविंग सिलेक्ट खात्यांचा समावेश आहे. या खात्यांची सुरुवात ग्राहकांच्या विशिष्ट गरजा लक्षात घेऊन करण्यात आली होती, परंतु आता बँकेने त्या सेवा बंद करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
आयसीआयसीआय बँकेचे नवीन नियम: आयसीआयसीआय बँकेनेही आपल्या विविध सेवांच्या शुल्कांमध्ये महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत. डेबिट कार्डच्या वार्षिक शुल्कामध्ये मोठा बदल करण्यात आला असून, ते आता 2,000 रुपये निश्चित करण्यात आले आहे. मात्र, ग्रामीण भागातील ग्राहकांसाठी हे शुल्क केवळ 99 रुपये वार्षिक ठेवण्यात आले आहे, जे ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला प्रोत्साहन देण्याच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.
चेकबुक संदर्भात, बँकेने पहिल्या 25 पानांच्या चेकबुकसाठी कोणतेही शुल्क न आकारण्याचा निर्णय घेतला आहे. मात्र, त्यानंतरच्या प्रत्येक पानासाठी 4 रुपये शुल्क आकारले जाईल. IMPS व्यवहारांसाठी नवीन शुल्क रचना तयार करण्यात आली असून, प्रति व्यवहार 2 ते 15 रुपयांपर्यंत शुल्क आकारले जाईल. हे शुल्क व्यवहाराच्या रकमेवर अवलंबून असेल.
बँकांच्या या नवीन नियमांचा प्रभाव: या नवीन नियमांचा सर्वाधिक प्रभाव सामान्य ग्राहकांवर पडणार आहे. विशेषतः किमान शिल्लक रकमेत झालेली वाढ अनेक ग्राहकांना त्रासदायक ठरू शकते. मात्र, बँकांच्या दृष्टीने हे बदल त्यांच्या व्यवसाय मॉडेलला अधिक टिकाऊ बनवण्यासाठी आवश्यक आहेत.
ग्राहकांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- ग्राहकांनी आपल्या खात्यातील किमान शिल्लक रक्कम नेहमी राखणे महत्त्वाचे आहे, अन्यथा दंडात्मक शुल्क भरावे लागू शकते.
- IMPS व्यवहारांसाठी आता अधिक शुल्क मोजावे लागणार असल्याने, ग्राहकांनी आपल्या डिजिटल व्यवहारांचे नियोजन काळजीपूर्वक करणे आवश्यक आहे.
- विशेषतः ज्या ग्राहकांची खाती बंद होणार आहेत, त्यांनी वेळीच पर्यायी व्यवस्था करणे गरजेचे आहे.
भविष्यातील दृष्टिकोन: बँकिंग क्षेत्रातील हे बदल डिजिटल बँकिंगच्या वाढत्या प्रभावाचे निदर्शक आहेत. भविष्यात अशा प्रकारचे बदल अधिक वेगाने होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे ग्राहकांनी डिजिटल बँकिंग कौशल्ये विकसित करणे आणि बँकिंग नियमांबद्दल सतर्क राहणे महत्त्वाचे आहे.
समारोप: येस बँक आणि आयसीआयसीआय बँकेच्या नवीन नियमांमुळे बँकिंग क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण बदल झाले आहेत. या बदलांचा सकारात्मक आणि नकारात्मक प्रभाव ग्राहकांवर पडणार आहे. ग्राहकांनी या बदलांची योग्य ती दखल घेऊन आपले आर्थिक नियोजन करणे आवश्यक आहे. बँकांनीही ग्राहकांच्या सोयीसाठी या बदलांची योग्य ती माहिती देणे आणि आवश्यक ते मार्गदर्शन करणे महत्त्वाचे आहे.