e-Shram card holders भारत सरकारने असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी सुरू केलेली ई-श्रम कार्ड योजना ही एक महत्वाकांक्षी योजना आहे. या योजनेच्या माध्यमातून देशातील करोडो असंघटित कामगारांना सामाजिक सुरक्षा कवच प्रदान करण्यात येत आहे. 2025 मध्ये या योजनेत अनेक महत्वपूर्ण सुधारणा करण्यात आल्या असून, लाभार्थ्यांना अधिक फायदे मिळणार आहेत.
योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये:
ई-श्रम पोर्टलवर नोंदणी केलेल्या कामगारांना विविध सरकारी योजनांचा लाभ एकाच कार्डद्वारे घेता येतो. यामध्ये प्रधानमंत्री श्रम योगी मानधन योजना, अपघात विमा संरक्षण, आरोग्य सुविधा आणि अन्य कल्याणकारी योजनांचा समावेश आहे. विशेष म्हणजे, या वर्षापासून लाभार्थ्यांच्या खात्यात थेट रक्कम जमा करण्याची सुविधा (DBT) सुरू करण्यात आली आहे.
पात्रता निकष:
- वय: 18 ते 40 वर्षे
- असंघटित क्षेत्रातील कामगार असणे आवश्यक
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न मर्यादेत असावे
- आधार कार्ड व बँक खाते असणे अनिवार्य
योजनेचे प्रमुख लाभ:
- पेन्शन योजना:
- 60 वर्षांनंतर दरमहा ₹3,000 पेन्शन
- लाभार्थ्याच्या मृत्यूनंतर जीवनसाथीला 50% पेन्शन
- अपघात विमा संरक्षण:
- ₹2,00,000 पर्यंत विमा संरक्षण
- कामावरील अपघातात मृत्यू किंवा अपंगत्व आल्यास विमा रक्कम
- आर्थिक सहाय्य:
- विशेष परिस्थितीत ₹2,000 ची मदत
- कौशल्य विकास प्रशिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य
नोंदणी प्रक्रिया:
- ऑनलाइन नोंदणी:
- www.eshram.gov.in या संकेतस्थळावर भेट द्या
- “नवीन नोंदणी” वर क्लिक करा
- आवश्यक माहिती भरा
- आधार क्रमांक आणि मोबाइल नंबर जोडा
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
- कॉमन सर्व्हिस सेंटरद्वारे (CSC):
- जवळच्या CSC केंद्रावर जा
- आवश्यक कागदपत्रांसह नोंदणी करा
- बायोमेट्रिक सत्यापन करा
मासिक अंशदान:
वयानुसार मासिक अंशदान खालीलप्रमाणे आहे:
- 18 वर्षे: ₹55
- 25 वर्षे: ₹80
- 30 वर्षे: ₹130
- 35 वर्षे: ₹170
- 40 वर्षे: ₹200
महत्वाची कागदपत्रे:
- आधार कार्ड
- बँक पासबुक
- मोबाइल नंबर
- वयाचा दाखला
- रहिवासी प्रमाणपत्र
विशेष सूचना:
- नोंदणी पूर्णपणे मोफत आहे
- मध्यस्थांपासून सावध राहा
- नियमित अंशदान महत्वाचे
- माहिती अद्ययावत ठेवा
2025 मध्ये या योजनेत अनेक नवीन सुविधा जोडण्यात येणार आहेत:
- आरोग्य विमा कवच
- शैक्षणिक सहाय्य
- कौशल्य विकास कार्यक्रम
- स्वयंरोजगार संधी
ई-श्रम कार्ड योजना ही असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी एक वरदान ठरत आहे. या योजनेमुळे कामगारांना सामाजिक सुरक्षा मिळत असून, त्यांच्या भविष्याची काळजी घेतली जात आहे. सर्व पात्र कामगारांनी या योजनेचा लाभ घ्यावा आणि आपले भविष्य सुरक्षित करावे.
महत्वाचे संपर्क:
- टोल फ्री क्रमांक: 14434
- वेबसाइट: www.eshram.gov.in
- ईमेल: [email protected]
कामगारांनी आपली नोंदणी लवकरात लवकर करावी आणि या महत्वपूर्ण योजनेचा लाभ घ्यावा. सरकारच्या या उपक्रमामुळे असंघटित क्षेत्रातील कामगारांना सामाजिक सुरक्षा मिळत असून, त्यांच्या जीवनमानात सुधारणा होण्यास मदत होत आहे.