farmers’ bank accounts पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजनेचा (पीएम किसान) 19 वा हप्ता येत्या 24 फेब्रुवारीला वितरित केला जाणार आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी बिहारमधून या हप्त्याचे वितरण करणार आहेत. मात्र, यावेळी एक महत्त्वाची बाब लक्षात घ्यायला हवी – ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण केलेल्या शेतकऱ्यांनाच हा लाभ मिळणार आहे.
ई-केवायसीचे वाढते महत्त्व गेल्या काही वर्षांमध्ये सरकारी योजनांमध्ये पारदर्शकता आणण्यासाठी डिजिटल व्यवस्था अधिक महत्त्वाची झाली आहे. पीएम किसान योजनेतही ई-केवायसी अनिवार्य करण्यात आली आहे.
याचे प्रमुख कारण म्हणजे अपात्र लाभार्थ्यांना रोखणे आणि खरोखर गरजू शेतकऱ्यांपर्यंत मदत पोहोचवणे. 18 व्या हप्त्यादरम्यान अनेक शेतकरी ई-केवायसी न केल्यामुळे लाभापासून वंचित राहिले, अशी परिस्थिती पुन्हा उद्भवू नये यासाठी वेळीच ई-केवायसी करणे महत्त्वाचे आहे.
सुलभ झालेली ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्वी ई-केवायसीसाठी शेतकऱ्यांना कॉमन सर्व्हिस सेंटर किंवा बँकेत जावे लागत असे. मात्र, आता ही प्रक्रिया अत्यंत सोपी झाली आहे. शेतकरी आपल्या स्मार्टफोनवरून घरबसल्या केवळ 2 मिनिटांत ई-केवायसी करू शकतात. यासाठी PMKISAN GoI हे अधिकृत मोबाईल अॅप्लिकेशन उपलब्ध करून देण्यात आले आहे.
ई-केवायसी प्रक्रियेचे सविस्तर टप्पे
- सर्वप्रथम गूगल प्ले स्टोअरवरून PMKISAN GoI अॅप डाउनलोड करावे.
- अॅप उघडल्यानंतर “कृषक” हा पर्याय निवडावा.
- आपल्या नोंदणीकृत मोबाईल नंबरसह लॉग इन करावे.
- मेनूमधील e-KYC पर्यायावर क्लिक करावे.
- आधार कार्ड नंबर प्रविष्ट करावा.
- चेहरा स्कॅनिंगसाठी फोटो क्लिक करावा.
- प्रक्रिया यशस्वी झाल्यावर “Image Successfully Captured” असा संदेश दिसेल.
- साधारणत: 24 तासांच्या आत ई-केवायसी अपडेट होऊन स्टेटस “Completed” असा दिसेल.
महत्त्वाच्या सूचना आणि काळजी
- ई-केवायसी करताना इंटरनेट कनेक्शन चांगले असावे.
- फोटो क्लिक करताना पुरेसा प्रकाश असावा.
- आधार कार्डशी संलग्न असलेला मोबाईल नंबर वापरावा.
- एकदा प्रक्रिया सुरू केल्यावर मध्येच थांबवू नये.
- स्टेटस तपासण्यासाठी 24 तास थांबावे.
शेतकरी ओळखपत्र शेतकऱ्यांची सोय लक्षात घेऊन केंद्र सरकार लवकरच “शेतकरी ओळखपत्र” या नवीन व्यवस्थेची अंमलबजावणी करणार आहे. या ओळखपत्रामुळे वारंवार ई-केवायसी करण्याची गरज भासणार नाही. शिवाय, सर्व सरकारी योजनांचे लाभ एकाच ओळखपत्राद्वारे थेट लाभार्थ्यांच्या खात्यात जमा होतील. ही व्यवस्था शेतकऱ्यांसाठी अधिक सोयीस्कर ठरणार आहे.
पीएम किसान योजनेची वैशिष्ट्ये
- देशभरातील लहान आणि सीमांत शेतकऱ्यांना वर्षाला 6,000 रुपये आर्थिक मदत.
- प्रति हप्ता 2,000 रुपये या प्रमाणे वर्षातून तीन हप्त्यांमध्ये रक्कम वितरण.
- थेट बँक खात्यात DBT (Direct Benefit Transfer) द्वारे रक्कम जमा.
- कुटुंबातील एकाच व्यक्तीला योजनेचा लाभ.
- सर्व प्रक्रिया ऑनलाइन असल्याने पारदर्शकता.
पीएम किसान योजना ही शेतकऱ्यांसाठी वरदान ठरली आहे. मात्र, या योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी ई-केवायसी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. 24 फेब्रुवारीला येणाऱ्या 19 व्या हप्त्याचा लाभ घ्यायचा असेल तर तातडीने ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे. सरकारने ही प्रक्रिया अत्यंत सोपी केली असून, घरबसल्या मोबाईलवरून ती पूर्ण करता येते. त्यामुळे सर्व पात्र शेतकऱ्यांनी या संधीचा लाभ घ्यावा आणि आपला हप्ता सुरक्षित करावा.
शेतकरी ओळखपत्र ही व्यवस्था अधिक सुलभ करेल, पण तोपर्यंत ई-केवायसी हाच एकमेव पर्याय आहे. म्हणूनच, शेतकरी बांधवांनी विलंब न करता ही प्रक्रिया पूर्ण करावी आणि योजनेचा लाभ घ्यावा. कारण सरकारचा उद्देश आहे की प्रत्येक पात्र शेतकऱ्यापर्यंत ही मदत पोहोचावी आणि त्यांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा व्हावी.