get a loan आधुनिक भारतात महिलांचे सक्षमीकरण हे राष्ट्रीय विकासाचे एक महत्त्वाचे अंग बनले आहे. विशेषतः आर्थिक क्षेत्रात महिलांचा सहभाग वाढवण्यासाठी केंद्र सरकार विविध पातळ्यांवर प्रयत्नशील आहे. याच दृष्टीने केंद्र सरकारने नुकतीच महिला उद्योगिनींसाठी एक महत्त्वाकांक्षी योजना जाहीर केली आहे, जी महिलांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनवण्यास मदत करणार आहे.
वाढता महिला उद्योजकतेचा प्रवास
गेल्या काही वर्षांत भारतीय अर्थव्यवस्थेत महिला उद्योजकांची संख्या लक्षणीयरीत्या वाढली आहे. उद्योग, व्यापार, कृषी आणि सेवा क्षेत्रात महिला आपल्या कर्तृत्वाची छाप उमटवत आहेत. मात्र, अनेक महिलांना अपुऱ्या भांडवलामुळे व्यवसाय सुरू करण्यात अडचणी येतात. या समस्येवर मात करण्यासाठी केंद्र सरकारने महिला उद्योगिनी योजना सुरू केली आहे.
महिला उद्योगिनी योजनेची वैशिष्ट्ये
केंद्र सरकारच्या या महत्त्वाकांक्षी योजनेंतर्गत महिलांना पाच लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज विनातारण उपलब्ध करून दिले जात आहे. या योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये पुढीलप्रमाणे आहेत:
हे पण वाचा:
महिलांना मिळणार मोफत 3 गॅस सिलेंडर या दिवशी पासून वितरणास सुरुवात get 3 free gas cylinders
- विनातारण कर्ज सुविधा: या योजनेअंतर्गत महिलांना कोणतेही तारण न ठेवता कर्ज मिळू शकते.
- सुलभ कर्जप्रक्रिया: बँकांमार्फत राबवल्या जाणाऱ्या या योजनेत कर्ज मंजुरीची प्रक्रिया सोपी करण्यात आली आहे.
- व्यापक क्षेत्र: उद्योग, कृषी किंवा सेवा क्षेत्रातील कोणत्याही व्यवसायासाठी या योजनेचा लाभ घेता येतो.
- परवडणारे व्याजदर: महिलांना आर्थिक भार न पडता व्यवसाय सुरू करता यावा यासाठी कर्जावरील व्याजदर परवडणारे ठेवण्यात आले आहेत.
योजनेचे महत्त्व आणि उद्दिष्टे
महिला उद्योगिनी योजनेमागील प्रमुख उद्दिष्टे पुढीलप्रमाणे आहेत:
आर्थिक स्वावलंबन
- महिलांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनवणे
- कुटुंबाच्या आर्थिक विकासात महिलांचा सहभाग वाढवणे
- महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणाला प्रोत्साहन देणे
व्यावसायिक विकास
- महिलांना व्यवसाय सुरू करण्यास प्रोत्साहन देणे
- नवीन उद्योग क्षेत्रात महिलांचा सहभाग वाढवणे
- महिला उद्योजकांची संख्या वाढवणे
सामाजिक सक्षमीकरण
- महिलांचा सामाजिक दर्जा उंचावणे
- महिलांमधील नेतृत्व गुणांना वाव देणे
- समाजात महिलांचे योगदान वाढवणे
ही योजना देशभरातील विविध बँकांमार्फत राबवली जात आहे. केंद्र सरकारच्या सूचनेनुसार बँकांनी या योजनेची अंमलबजावणी सुरू केली असून, महिलांना सहज कर्ज उपलब्ध करून देण्यासाठी विशेष प्रयत्न केले जात आहेत. बँकांनी कर्जमंजुरीची प्रक्रिया सुलभ केली असून, आवश्यक कागदपत्रांची यादी देखील मर्यादित ठेवली आहे.
योजनेचा प्रभाव
या योजनेमुळे अनेक महिलांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्याची संधी मिळत आहे. योजनेच्या माध्यमातून:
हे पण वाचा:
करोडो EPFO कर्मचाऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी, खात्यात जमा होणार 25,000 हजार रुपये EPFO employees
- अनेक छोटे व मध्यम उद्योग सुरू होत आहेत
- ग्रामीण भागातील महिलांना रोजगाराच्या संधी उपलब्ध होत आहेत
- महिला उद्योजकांची संख्या वाढत आहे
- कुटुंबांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा होत आहे
महिला उद्योगिनी योजना ही केवळ आर्थिक मदतीपुरती मर्यादित नाही. या योजनेमुळे महिलांना:
- नवीन व्यावसायिक संधी शोधण्यास प्रोत्साहन मिळत आहे
- व्यवसाय व्यवस्थापन कौशल्ये विकसित करण्याची संधी मिळत आहे
- आर्थिक नियोजन व व्यवस्थापनाचे ज्ञान मिळत आहे
- उद्योजकता क्षेत्रात पदार्पण करण्याची संधी मिळत आहे
महिला उद्योगिनी योजना ही महिला सक्षमीकरणाच्या दिशेने टाकलेले एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. या योजनेमुळे महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य मिळत असून, त्या स्वतःच्या पायावर उभ्या राहू शकत आहेत. केंद्र सरकार आणि राज्य सरकारच्या या संयुक्त प्रयत्नांमुळे महिला उद्योजकतेला नवी दिशा मिळत आहे.
