get free ST travel महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळ (एमएसआरटीसी) ने नागरिकांच्या सोयीसाठी एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. राज्यातील विविध सामाजिक घटकांना प्रवास भाड्यामध्ये मोठी सवलत देण्यात येत आहे. या निर्णयामुळे लाखो प्रवाशांना लाभ मिळणार आहे. आज आपण या महत्त्वपूर्ण निर्णयाची सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत.
एमएसआरटीसीची वाटचाल
महाराष्ट्रात रेल्वेनंतर सर्वाधिक प्रवासी वाहतूक एसटीद्वारे होते. ‘लाल परी’ या नावाने ओळखल्या जाणाऱ्या एसटी बसेस राज्याच्या कानाकोपऱ्यात धावतात. वित्तीय वर्ष २०२३-२४ मध्ये महाराष्ट्र शासनाने एमएसआरटीसीला सुमारे १,५७५ कोटी रुपयांची सवलत दिली आहे. या निधीचा वापर प्रवाशांना विविध सवलती देण्यासाठी करण्यात येत आहे.
महिलांसाठी विशेष सवलत
एमएसआरटीसीने महिला प्रवाशांसाठी विशेष तरतूद केली आहे. राज्यातील महिला प्रवाशांना तिकीट दरात ५०% सूट देण्यात येत आहे. या निर्णयामुळे महिला सक्षमीकरणाला चालना मिळाली असून, महिलांच्या प्रवासात लक्षणीय वाढ झाली आहे.
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी मोफत प्रवास
ज्येष्ठ नागरिकांना एसटी प्रवासात १००% सवलत देण्यात आली आहे. म्हणजेच त्यांना एकही रुपया खर्च न करता प्रवास करता येणार आहे. या निर्णयामुळे वयोवृद्ध नागरिकांना मोठा दिलासा मिळाला आहे.
३२ सामाजिक घटकांसाठी सवलती
एमएसआरटीसीने एकूण ३२ विविध सामाजिक घटकांना प्रवासी भाड्यात सवलत देण्याचा निर्णय घेतला आहे. या सवलतींचे स्वरूप खालीलप्रमाणे आहे:
१. १००% सवलत:
- ज्येष्ठ नागरिक
- स्वातंत्र्य सैनिक
- शहीद जवानांचे कुटुंबीय
- दिव्यांग व्यक्ती (विशिष्ट श्रेणींमध्ये)
२. ५०% सवलत:
- महिला प्रवासी
- विद्यार्थी (शैक्षणिक प्रवासासाठी)
- पत्रकार
३. विशेष सवलती:
- कर्करोग रुग्ण व त्यांचे सहाय्यक
- किडनी रुग्ण (डायलिसिससाठी)
- अपंग व्यक्ती
- परीक्षार्थी विद्यार्थी
सवलतींचा प्रभाव
या सर्व सवलतींमुळे एसटी प्रवाशांच्या संख्येत मोठी वाढ झाली आहे. विशेषतः:
- महिला प्रवाशांची संख्या वाढली
- ज्येष्ठ नागरिकांचा प्रवास सुलभ झाला
- विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी प्रवास परवडणारा झाला
- सामाजिक घटकांना मोठा दिलासा मिळाला
सवलत मिळवण्याची प्रक्रिया
सवलत मिळवण्यासाठी प्रवाशांनी: १. एमएसआरटीसीच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी २. आवश्यक कागदपत्रांची पूर्तता करावी ३. योग्य त्या श्रेणीमध्ये अर्ज करावा ४. मंजुरीनंतर सवलत कार्ड प्राप्त करून घ्यावे
महामंडळाची आर्थिक स्थिती
या सवलतींमुळे एमएसआरटीसीच्या उत्पन्नात वाढ होत आहे. कारण:
- प्रवाशांची संख्या वाढली
- नियमित प्रवाशांची संख्या स्थिर राहिली
- शासकीय अनुदानामुळे तोटा भरून निघत आहे
- सेवा विस्तारामुळे नवीन मार्ग सुरू झाले
एमएसआरटीसीने भविष्यातील विकासासाठी खालील योजना आखल्या आहेत:
- इलेक्ट्रिक बसेसचा समावेश
- डिजिटल तिकीट व्यवस्था
- बस थांब्यांचे आधुनिकीकरण
- नवीन मार्गांची निर्मिती
एमएसआरटीसीचा हा निर्णय सामाजिक बांधिलकी जपणारा आहे. यामुळे समाजातील विविध घटकांना सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्थेचा लाभ घेता येणार आहे. प्रवाशांनी या सवलतींचा लाभ घ्यावा व एमएसआरटीसीच्या वेबसाइटवर जाऊन आपल्या पात्रतेबद्दल माहिती घ्यावी.
सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्था सर्वसामान्य नागरिकांसाठी परवडणारी व सुलभ करण्याच्या दृष्टीने हा निर्णय महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे. एमएसआरटीसीच्या या पावलामुळे महाराष्ट्रातील प्रवासी वाहतूक व्यवस्था अधिक सक्षम होणार आहे.