Loan Scheme 2024 महिला सक्षमीकरण हा आजच्या काळातील एक महत्त्वाचा विषय आहे. भारत सरकारने महिलांच्या आर्थिक स्वावलंबनासाठी अनेक महत्त्वपूर्ण योजना सुरू केल्या आहेत. त्यापैकी एक महत्त्वाची योजना म्हणजे ‘उद्योगिनी योजना’. या योजनेद्वारे महिलांना स्वतःचा उद्योग सुरू करण्यासाठी आर्थिक सहाय्य दिले जाते, ज्यामुळे त्या आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनू शकतात.
उद्योगिनी योजनेंतर्गत महिलांना तीन लाख रुपयांपर्यंतचे बिनव्याजी कर्ज उपलब्ध करून दिले जाते. हे कर्ज राष्ट्रीयकृत बँकांमार्फत दिले जाते. या योजनेचे सर्वात महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे कर्जावर कोणतेही व्याज आकारले जात नाही, जे महिलांसाठी एक मोठा फायदा आहे.
पात्रता निकष
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही महत्त्वाचे निकष आहेत:
- अर्जदार महिला महाराष्ट्र राज्याची रहिवासी असावी
- वय 18 ते 60 वर्षे असावे
- कोणत्याही शासकीय योजनेचा लाभ यापूर्वी घेतलेला नसावा
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ठराविक मर्यादेत असावे
आवश्यक कागदपत्रे
योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:
- आधार कार्ड
- जन्माचा दाखला
- रेशन कार्ड
- उत्पन्नाचा दाखला
- जात प्रमाणपत्र
- बँक पासबुक
- दोन पासपोर्ट आकाराचे फोटो
अर्ज प्रक्रिया
योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया सोपी आहे. अर्जदार महिलांनी सर्वप्रथम आपल्या जवळच्या राष्ट्रीयकृत बँकेत जाऊन अर्ज करावा. बँकेत अर्ज करताना सर्व आवश्यक कागदपत्रे सोबत असणे आवश्यक आहे. अर्जाची छाननी केल्यानंतर पात्र अर्जदारांना कर्ज मंजूर केले जाते.
योजनेचे फायदे
उद्योगिनी योजनेमुळे महिलांना अनेक फायदे होतात:
- बिनव्याजी कर्जामुळे आर्थिक बोजा कमी होतो
- स्वतःचा उद्योग सुरू करण्याची संधी मिळते
- आर्थिक स्वावलंबन प्राप्त होते
- कुटुंबाच्या उत्पन्नात वाढ होते
- रोजगार निर्मितीस चालना मिळते
उद्योगांच्या संधी
या योजनेंतर्गत महिला विविध प्रकारचे उद्योग सुरू करू शकतात:
- लघु उद्योग
- कुटीर उद्योग
- हस्तकला उद्योग
- खाद्य प्रक्रिया उद्योग
- शेतीपूरक उद्योग
- सेवा क्षेत्रातील उद्योग
सध्या ही योजना महाराष्ट्रातील काही जिल्ह्यांमध्ये सुरू झाली आहे. उर्वरित जिल्ह्यांमध्ये लवकरच सुरू होणार आहे. महिला व बालविकास मंत्रालयाकडून या योजनेची अंमलबजावणी केली जात आहे. योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी विविध स्तरांवर प्रयत्न केले जात आहेत.
उद्योगिनी योजना ही महिला सक्षमीकरणाच्या दिशेने टाकलेले एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. या योजनेमुळे महिलांना स्वतःचा उद्योग सुरू करण्याची संधी मिळत आहे. त्यामुळे त्या आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनत आहेत. या योजनेचा लाभ जास्तीत जास्त महिलांनी घ्यावा आणि स्वतःच्या पायावर उभे राहावे, असे आवाहन शासनाकडून करण्यात येत आहे.