Majhi Bhagya Kanya महाराष्ट्र शासनाने मुलींच्या शिक्षण आणि सर्वांगीण विकासासाठी ‘माझी कन्या भाग्यश्री’ ही महत्वाकांक्षी योजना सुरू केली आहे. या योजनेद्वारे एक किंवा दोन मुली असलेल्या कुटुंबांना ५० हजार रुपयांचे आर्थिक अनुदान देण्यात येणार आहे. समाजातील मुलींप्रतीच्या भेदभावाला आळा घालणे आणि मुलींच्या शिक्षणाला प्रोत्साहन देणे हे या योजनेचे प्रमुख उद्दिष्ट आहे.
महाराष्ट्र राज्यात मुलींच्या शिक्षणाचे प्रमाण वाढवणे हे या योजनेचे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे. याशिवाय अनेक महत्वाची उद्दिष्टे या योजनेमागे आहेत:
- मुलींच्या जन्मदराचे प्रमाण वाढवणे आणि कन्या भ्रूण हत्येला आळा घालणे हा या योजनेचा मुख्य हेतू आहे. समाजात मुलगी जन्माबद्दल सकारात्मक दृष्टिकोन निर्माण करून, मुलींच्या जन्माचे स्वागत करण्याची संस्कृती रुजवण्यासाठी ही योजना महत्वपूर्ण भूमिका बजावणार आहे.
- आर्थिक दृष्ट्या दुर्बल कुटुंबांमधील मुलींना शिक्षणाची संधी उपलब्ध करून देणे हे देखील या योजनेचे महत्वाचे उद्दिष्ट आहे. अनेक कुटुंबांमध्ये आर्थिक परिस्थितीमुळे मुलींच्या शिक्षणाकडे दुर्लक्ष केले जाते, त्यामुळे या योजनेद्वारे मिळणारे आर्थिक सहाय्य मुलींच्या शिक्षणासाठी उपयोगी ठरणार आहे.
पात्रतेचे निकष
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- अर्जदार महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी असावा.
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ८ लाख रुपयांपेक्षा कमी असावे.
- एक किंवा दोन मुलींचे पालक असावेत.
- मुलगी महाराष्ट्र राज्यात जन्मलेली असावी.
- कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याने कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया केलेली असावी.
आवश्यक कागदपत्रे
योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे सादर करणे आवश्यक आहे:
- मुलीचा जन्म दाखला
- पालकांचा आधार कार्ड
- रहिवासी दाखला
- उत्पन्नाचा दाखला
- बँक खात्याची माहिती
- कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रियेचे प्रमाणपत्र
- मुलीच्या शाळेचा दाखला (असल्यास)
अर्ज प्रक्रिया
या योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया पुढीलप्रमाणे आहे:
१. संबंधित जिल्ह्याच्या महिला व बाल विकास विभागाच्या कार्यालयातून अर्जाचा नमुना प्राप्त करावा. २. अर्ज पूर्णपणे भरून आवश्यक कागदपत्रांसह सादर करावा. ३. ऑनलाइन पोर्टलवर देखील अर्ज करता येईल. ४. अर्ज सादर केल्यानंतर एक नोंदणी क्रमांक दिला जाईल. ५. अर्जाची छाननी केल्यानंतर पात्र लाभार्थ्यांना योजनेचा लाभ मिळेल.
योजनेचे फायदे
माझी कन्या भाग्यश्री योजनेमुळे अनेक फायदे होणार आहेत:
- मुलींच्या शिक्षणासाठी आर्थिक मदत मिळेल.
- कुटुंबांना मुलींच्या भविष्यासाठी बचत करण्यास प्रोत्साहन मिळेल.
- समाजात मुलींप्रती असलेला नकारात्मक दृष्टिकोन बदलण्यास मदत होईल.
- मुलींच्या सर्वांगीण विकासाला चालना मिळेल.
माझी कन्या भाग्यश्री योजना ही महाराष्ट्र शासनाची एक महत्वपूर्ण पाऊल आहे. या योजनेमुळे मुलींच्या शिक्षणाला प्रोत्साहन मिळणार असून, त्यांच्या सर्वांगीण विकासाला चालना मिळणार आहे. समाजात मुलींप्रती असलेला भेदभाव दूर करण्यासाठी आणि त्यांच्या सक्षमीकरणासाठी ही योजना निश्चितच महत्वपूर्ण ठरणार आहे. राज्यातील सर्व पात्र कुटुंबांनी या योजनेचा लाभ घ्यावा आणि आपल्या मुलींच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी पाऊल उचलावे.
योजनेबद्दल अधिक माहितीसाठी आपल्या जिल्ह्याच्या महिला व बाल विकास विभागाच्या कार्यालयाशी संपर्क साधावा किंवा शासनाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी.