PM Kisan Yojana weekly भारत सरकारच्या कृषी विभागाने शेतकऱ्यांच्या कल्याणासाठी सुरू केलेली पीएम किसान सन्मान निधी योजना ही एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे. 2019 मध्ये सुरू झालेल्या या योजनेने आतापर्यंत देशभरातील 11 कोटीहून अधिक शेतकऱ्यांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवून आणला आहे.
योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये
पीएम किसान सन्मान निधी योजनेअंतर्गत, प्रत्येक पात्र शेतकऱ्याला वार्षिक 6,000 रुपये मिळतात. ही रक्कम तीन समान हप्त्यांमध्ये (प्रत्येकी 2,000 रुपये) थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात डीबीटी (डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर) द्वारे जमा केली जाते. आतापर्यंत या योजनेचे 18 हप्ते यशस्वीरीत्या वितरित करण्यात आले आहेत.
18वा हप्ता आणि पुढील वाटचाल
18 व्या हप्त्याचे वितरण 5 ऑक्टोबर 2024 रोजी महाराष्ट्रातील वाशिम येथे आयोजित विशेष कार्यक्रमात करण्यात आले. या हप्त्यामध्ये लाखो शेतकऱ्यांच्या खात्यात 2,000 रुपये जमा करण्यात आले. आता सर्व लक्ष 19 व्या हप्त्याकडे वळले आहे.
19 व्या हप्त्यासाठी महत्त्वाच्या सूचना
19 व्या हप्त्याचा लाभ मिळवण्यासाठी शेतकऱ्यांना काही महत्त्वाच्या बाबींची पूर्तता करावी लागणार आहे:
- नोंदणी प्रक्रिया:
- सर्व शेतकऱ्यांना 31 जानेवारी 2025 पर्यंत फार्मर रजिस्ट्री पूर्ण करणे अनिवार्य आहे
- नोंदणीसाठी सर्व आवश्यक कागदपत्रे अद्ययावत असणे गरजेचे आहे
- जमीन धारणेची सविस्तर माहिती देणे आवश्यक आहे
- अॅग्रीस्टॅक नोंदणी:
- विविध राज्यांमध्ये अॅग्रीस्टॅक प्लॅटफॉर्मवर नोंदणी करणे बंधनकारक करण्यात आले आहे
- शेतीची सविस्तर माहिती अचूकपणे नोंदवणे आवश्यक आहे
नवीन धोरणात्मक बदल
केंद्र सरकारने डिसेंबर 2024 पासून महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. ज्या शेतकऱ्यांनी फार्मर रजिस्ट्री पूर्ण केलेली नाही, त्यांना या योजनेचा लाभ मिळणार नाही. या निर्णयामागील प्रमुख कारणे:
- शेतकऱ्यांच्या जमिनीची अचूक माहिती मिळवणे
- योजनेचा लाभ केवळ पात्र शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचवणे
- अपात्र लाभार्थ्यांना वगळणे
महाराष्ट्रातील विशेष पुढाकार
महाराष्ट्र सरकारने केंद्र सरकारच्या योजनेसोबतच “नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना” सुरू केली आहे. या योजनेंतर्गत राज्यातील शेतकऱ्यांना अतिरिक्त वार्षिक 6,000 रुपयांचा लाभ मिळतो. दोन्ही योजनांचा एकत्रित लाभ महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना मिळत असल्याने त्यांच्या उत्पन्नात वाढ होत आहे.
नोंदणी प्रक्रिया: सविस्तर मार्गदर्शन
शेतकऱ्यांनी नोंदणीसाठी खालील पायऱ्यांचे पालन करावे:
- ऑनलाइन नोंदणी:
- अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या
- आवश्यक माहिती भरा
- सर्व कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा
- माहिती पडताळणी करून अर्ज सबमिट करा
- सेवा केंद्रांमार्फत नोंदणी:
- जवळच्या अधिकृत सेवा केंद्रात जा
- आवश्यक कागदपत्रांसह भेट द्या
- कर्मचाऱ्यांच्या मदतीने नोंदणी पूर्ण करा
योजनेचे सामाजिक-आर्थिक महत्त्व
पीएम किसान सन्मान निधी योजना केवळ आर्थिक मदत नाही, तर ती शेतकऱ्यांच्या जीवनात स्थैर्य आणणारी योजना आहे. या योजनेमुळे:
- शेतकऱ्यांना नियमित उत्पन्नाची हमी मिळते
- कृषी खर्चासाठी आर्थिक मदत होते
- शेतकऱ्यांचे जीवनमान उंचावते
- ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला चालना मिळते
पीएम किसान सन्मान निधी योजना ही भारतीय शेतकऱ्यांसाठी एक वरदान ठरली आहे. मात्र या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी वेळेत नोंदणी करणे आवश्यक आहे. विशेषतः 19 व्या हप्त्याचा लाभ मिळवण्यासाठी 31 जानेवारी 2025 पूर्वी नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करणे महत्त्वाचे आहे.