SBI Bank process देशातील सर्वांत मोठी सार्वजनिक क्षेत्रातील बँक स्टेट बँक ऑफ इंडिया (एसबीआय) ने मुलींच्या सक्षमीकरणासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. सुकन्या समृद्धी योजनेच्या माध्यमातून मुलींच्या शिक्षण आणि विवाहासाठी आर्थिक सहाय्य उपलब्ध करून देण्यात येत आहे. या योजनेअंतर्गत पालक आपल्या मुलीच्या भविष्यासाठी पंधरा लाख रुपयांपर्यंतची गुंतवणूक करू शकतात.
सुकन्या समृद्धी योजना ही केवळ मुलींसाठीच नाही, तर देशाच्या भविष्यातील महिला सक्षमीकरणाचे एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. या योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये पुढीलप्रमाणे आहेत:
आकर्षक व्याजदर
सध्या या योजनेवर सरकारतर्फे ८ टक्के व्याजदर देण्यात येत आहे, जो सध्याच्या बाजारपेठेतील इतर बचत योजनांच्या तुलनेत खूपच आकर्षक आहे. हा व्याजदर वार्षिक आधारावर गणना केला जातो आणि नियमितपणे त्याचा आढावा घेतला जातो.
कर सवलती
या योजनेत गुंतवणूक करणाऱ्या पालकांना आयकर कायद्याच्या कलम ८०सी अंतर्गत कर सवलतीचा लाभ मिळतो. याशिवाय, परिपक्वतेच्या वेळी मिळणाऱ्या रकमेवरही कोणताही कर आकारला जात नाही.
पात्रता आणि निकष
- खाते उघडण्यासाठी मुलीचे वय १० वर्षांपेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे
- एका कुटुंबातील जास्तीत जास्त दोन मुलींसाठी खाते उघडता येते
- जुळ्या मुलींच्या बाबतीत विशेष तरतूद असून, त्यांच्यासाठी वेगवेगळी खाती उघडता येतात
- खाते पालक किंवा कायदेशीर पालक उघडू शकतात
योजनेची कार्यपद्धती
खाते उघडणे
खाते उघडण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- मुलीचा जन्म दाखला
- पालकांचा ओळखपत्र पुरावा
- रहिवासी पुरावा
- मुलीचे छायाचित्र
गुंतवणूक पद्धती
- किमान वार्षिक गुंतवणूक: रु. १,०००/-
- कमाल वार्षिक गुंतवणूक: रु. १,५०,०००/-
- गुंतवणूक मासिक, त्रैमासिक किंवा वार्षिक पद्धतीने करता येते
परिपक्वता आणि पैसे काढणे
- खाते २१ वर्षांसाठी चालू राहते
- १८ वर्षांनंतर मुलीच्या उच्च शिक्षणासाठी ५०% रक्कम काढता येते
- विवाहासाठी खात्यातील रक्कम वापरता येते
योजनेचे फायदे
दीर्घकालीन आर्थिक सुरक्षा
सुकन्या समृद्धी योजना मुलींना दीर्घकालीन आर्थिक सुरक्षा प्रदान करते. नियमित गुंतवणुकीमुळे मोठी रक्कम जमा होते, जी भविष्यातील गरजांसाठी उपयोगी पडते.
शिक्षण आणि विवाहासाठी आर्थिक तरतूद
या योजनेमुळे मुलीच्या उच्च शिक्षण आणि विवाहासाठी आवश्यक असलेली आर्थिक तरतूद आधीपासूनच केली जाते. यामुळे पालकांवरील आर्थिक ताण कमी होतो.
सरकारी हमी
या योजनेला सरकारी हमी असल्याने गुंतवणूक पूर्णपणे सुरक्षित आहे. त्यामुळे पालकांना कोणतीही चिंता करण्याची गरज नाही.
महत्त्वाच्या सूचना
हप्ते भरणे
- हप्ते वेळेवर भरणे महत्त्वाचे आहे
- विलंब झाल्यास प्रति हप्ता ५० रुपये दंड आकारला जातो
- एका आर्थिक वर्षात सर्व हप्ते भरणे आवश्यक आहे
खाते हस्तांतरण
- खाते एका बँक शाखेतून दुसऱ्या शाखेत हस्तांतरित करता येते
- यासाठी कोणतेही शुल्क आकारले जात नाही
सुकन्या समृद्धी योजना ही केवळ एक बचत योजना नाही, तर मुलींच्या सुरक्षित भविष्यासाठी सरकारने उचललेले एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. आकर्षक व्याजदर, कर सवलती आणि सरकारी हमी यामुळे ही योजना पालकांसाठी एक उत्तम पर्याय ठरत आहे. या योजनेमुळे मुलींच्या शिक्षण आणि विवाहासाठी आर्थिक नियोजन करणे सोपे झाले आहे.