tranche of crop insurance नांदेड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक बातमी समोर आली आहे. सप्टेंबर महिन्यात झालेल्या अतिवृष्टीमुळे खरीप हंगामातील पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले होते. या नुकसानीची भरपाई म्हणून शेतकऱ्यांना विमा रकमेच्या २५ टक्के रक्कम अग्रिम स्वरूपात लवकरच मिळणार आहे. जिल्हाधिकारी अभिजित राऊत यांनी ‘ॲग्रोवन’शी बोलताना ही महत्त्वपूर्ण माहिती दिली.
गेल्या वर्षी ऑगस्ट महिन्याच्या शेवटच्या आठवड्यात आणि सप्टेंबरच्या पहिल्या आठवड्यात नांदेड जिल्ह्यात अतिवृष्टी झाली. या काळात झालेल्या मुसळधार पावसामुळे जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांचे अतोनात नुकसान झाले.
खरीप हंगामातील जिरायती, बागायती आणि फळपिकांचे पाच लाख हेक्टरपेक्षा जास्त क्षेत्रावर ५० टक्क्यांपेक्षा अधिक नुकसान झाले. या काळात जिल्ह्यातील अनेक नद्यांना पूर आला होता. पुराच्या पाण्यामुळे नदीकाठच्या जमिनी खरडून गेल्या होत्या, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे आणखी नुकसान झाले.
या गंभीर परिस्थितीचा विचार करता जिल्हाधिकारी अभिजित राऊत यांच्या अध्यक्षतेखालील जिल्हास्तरीय समितीने तातडीने कृती केली. समितीने सर्व तालुक्यांसाठी प्रधानमंत्री पीक विमा योजना २०२४-२५ अंतर्गत हंगामातील प्रतिकूल परिस्थिती घटकातर्गत विशेष अधिसूचना जारी केली. या अधिसूचनेनुसार जिल्ह्यातील सर्व तालुक्यांमधील पिकांच्या उत्पादनात ५० टक्क्यांपेक्षा जास्त घट अपेक्षित असल्याचे नमूद करण्यात आले.
जिल्हास्तरीय समितीच्या सर्वेक्षण अहवालानुसार जिल्ह्यातील प्रमुख पिके जसे की कापूस, सोयाबीन, तूर आणि ज्वारी या पिकांसाठी २५ टक्के परतावा देण्याचे निर्देश देण्यात आले होते. मात्र विमा कंपनीकडून या निर्देशांची अंमलबजावणी होत नव्हती आणि अग्रिम रक्कम मंजूर करण्याबाबत कोणतीही कार्यवाही झाली नव्हती.
या गंभीर विषयावर कार्यवाही करण्यासाठी जिल्हाधिकारी अभिजित राऊत यांनी मागील आठवड्यात विमा कंपनीच्या प्रतिनिधींसोबत एक महत्त्वपूर्ण बैठक घेतली. या बैठकीत त्यांनी विमा कंपनीला स्पष्ट निर्देश दिले की जिल्ह्यातील सर्व महसूल मंडळातील पात्र विमाधारक शेतकऱ्यांना नुकसानीच्या २५ टक्के अग्रिम रक्कम तात्काळ अदा करावी.
याशिवाय मागील हंगामातील शेतकऱ्यांच्या तक्रारींचाही विषय बैठकीत उपस्थित करण्यात आला. अनेक शेतकऱ्यांनी मागील हंगामात झालेल्या नुकसानीबद्दल विमा कंपनीकडे भरपाई मिळण्यासाठी तक्रारी दाखल केल्या होत्या. या तक्रारींवर आधीच काही आदेश देण्यात आले होते, मात्र त्यांची अंमलबजावणी झाली नव्हती. जिल्हाधिकारी राऊत यांनी या आदेशांची तात्काळ अंमलबजावणी करण्याच्या सक्त सूचना विमा कंपनीला दिल्या आहेत.
या निर्णयामुळे नांदेड जिल्ह्यातील हजारो शेतकऱ्यांना दिलासा मिळणार आहे. विशेषतः कापूस, सोयाबीन, तूर आणि ज्वारी या पिकांचे शेतकरी यांना या निर्णयाचा थेट फायदा होणार आहे. अतिवृष्टीमुळे झालेल्या नुकसानीची भरपाई म्हणून मिळणारी ही २५ टक्के अग्रिम रक्कम त्यांच्या पुढील हंगामाच्या तयारीसाठी उपयोगी पडणार आहे.
जिल्हा प्रशासनाने घेतलेला हा निर्णय शेतकऱ्यांच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे. विमा कंपन्यांकडून होणाऱ्या विलंबाला आळा घालण्यासाठी आणि शेतकऱ्यांना त्वरित मदत मिळावी यासाठी प्रशासनाने दाखवलेली तत्परता स्वागतार्ह आहे. या निर्णयामुळे नैसर्गिक आपत्तीमुळे अडचणीत आलेल्या शेतकऱ्यांना आर्थिक दिलासा मिळणार आहे.
प्रशासनाने घेतलेल्या या पावलामुळे शेतकऱ्यांमध्ये आशेचे वातावरण निर्माण झाले आहे. विमा कंपन्यांनी दिलेल्या सूचनांचे तंतोतंत पालन करून शेतकऱ्यांना लवकरात लवकर मदत मिळावी, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे. या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना पुढील हंगामाच्या तयारीसाठी आर्थिक बळ मिळणार असून, त्यांच्या आर्थिक स्थैर्यासाठी हा निर्णय महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे.